Uit

Als de temperaturen stijgen is het tijd om de ventilatoren aan te zetten. Maar ook de voeding kan aangepast worden zodat deze beter past bij het warme weer. Elite zet de belangrijkste tips voor zomervoeding op een rij.

Zorg dat koeien voer blijven opnemen

In mei en juni tikt de thermometer al snel 25 graden of meer aan. En met deze temperaturen begint de stress voor melkkoeien. Daarom is het belangrijk om de koeien zoveel mogelijk te ontlasten.

Pensmicroben produceren warmte in de maag, dit is een extra belasting als het warm is. Door minder voer op te nemen produceert de pens minder warmte, en blijft de lichaamstemperatuur van de koe koeler. Dit betekent echter ook dat ze minder energie binnen krijgt, minder gaat herkauwen en minder speeksel aanmaakt. En dit speeksel is juist heel belangrijk omdat het de pens buffert, en pensverzuring voorkomt. Houd daarom de voeropname in de gaten. Daarnaast is het nooit verstandig om radicaal het rantsoen te veranderen, maar doe dit ook zeker niet als het warm is.

Zorg voor een basisrantsoen met goed verteerbaar NDF

Voer niet teveel structuurrijk voer, structuurrijk voer verzadigd snel waardoor koeien netto minder voer kunnen opnemen. Voer melkkoeien in de zomer ongeveer aan de ondergrens van 350 gram structuurrijke vezels per 100 kg lichaamsgewicht. Voor het totale rantsoen is een structuurwaarde rond de 1,00 optimaal.  Probeer in het basisrantsoen een goede NDF-verteerbaarheid te behouden. Een koe moet namelijk altijd blijven herkauwen.

Als er hittestress optreedt is het belangrijk om de pens zoveel mogelijk te ontlasten. Dit kan door levende gisten toe te voegen aan het rantsoen, die verhogen namelijk de cellulose-afbraak door pens-microben. Het kan ook helpen om meer pensbestendige eiwitten en vetten te voeren. En door meer constant zetmeel te voeren (dat in maiskorrels zit) wordt de pens ook iets verlicht.

Als de opname van ruwvoer daalt, moet de hoeveelheid bijgevoerd krachtvoer ook dalen. Het is belangrijk dat een koe niet alleen krachtvoer gaat vreten. Het is een goed idee om het rantsoen energierijker te maken door vet toe te voegen, omdat vet een hoge energiedichtheid heeft. Gebruik dan wel pensbestendige vetten omdat anders de fermentatie verstoord wordt. Voorkom tot slot dat het rantsoen te droog wordt. Het totale rantsoen mag niet droger zijn dan 50 tot 55 procent drogestof. Het is mogelijk om water toe te voegen, maar dit heeft wel als nadeel dat het rantsoen dan sneller gaat broeien.

De kation-anion balans is een belangrijke stelschroef in het rantsoen

Bij hittestress treedt vaak verlies van natriumbicarbonaat (kationen) op. Om de gevolgen hiervan te compenseren, zouden lacterende koeien een hogere kation-anion balans moeten krijgen van 300 tot 350 meq per kg droge stof. Om aan deze hogere natriumbehoefte te voldoen is ongeveer 30 gram per koe per dag voldoende. Daarnaast zijn minerale voedingstoffen met een hoger gehalte vitamine E en Selenium nuttig om oxidatieve stress te voorkomen.

Voeg zuren en zouten toe aan TMR om broei te voorkomen. (Foto: Berkemeier)

Zorg voor voldoende voer in de nacht

Het behouden van de voeropname is de prioriteit in de zomer. Bij hoge temperaturen is het daarom goed om op een ander moment van de dag te gaan voeren, namelijk als het niet zo warm is. In de zomer nemen de koeien twee derde van het voer ’s nachts op. De voergang mag in de avond en nacht daarom nooit leeg zijn. Daarnaast is het in de zomer extra belangrijk om de voergang goed schoon te houden en restvoer op te ruimen, omdat dit sneller kan gaan broeien.

Bij TMR is het goed om TMR stabilisatoren (organische zuren en zouten) toe te voegen. Hiermee voorkom je dat het voer snel warm wordt op de voergang. Propionzuur, kaliumsorbaat en andere mengsels zijn hier zeer geschikt voor. Het toevoegen van stabiliserende middelen is alleen echt succesvol als het voer van goede kwaliteit is.

Water is het belangrijkste “voermiddel”

Bij hoge temperaturen nemen koeien aanzienlijk meer water op, tot 180 liter per dag. Het is heel belangrijk dat de watervoorziening op orde is, ook als het minder warm is. Zorg voor voldoende drinkbakken op makkelijk te bereiken plaatsen, het debiet van de drinkbakken moet ongeveer 70 tot 80 liter per minuut zijn. Maar naast voldoende drinkwater is het vooral belangrijk dat het drinkwater schoon is. Maak daarom dagelijkse de drinbakken schoon.

Foto & tekst: Birte Ostermann-Palz

Bron: Vakblad Elite